Jesteś więc fanem Muminków: przeczytałeś książki, obejrzałeś adaptacje telewizyjne, zapamiętałeś fabułę i bałeś się spać w nocy przez postać Buki. Ale co wiesz o autorce książek – Tove Jansson? Oto 10 faktów o Tove Jansson, których możesz jeszcze nie znać.
1. Muminki zostały zaadaptowane na potrzeby filmu, sceny w teatrze a nawet opery – a sama Tove Jansson nie była obca blaskowi fleszy. W 1958 roku Lilla Teatern wyprodukowała musical oparty na Muminkach, Troll I kulisserna (Troll w kulisach), do którego Tove napisała teksty, a Erna Tauro muzykę. Sztuka odniosła sukces, a Tove kontynuowała muzyczną współpracę z Tauro: w 1965 roku wspólnie napisały piosenkę „Höstvisa” („Piosenka jesienna”), która zajęła trzecie miejsce w Fińskim Konkursie Piosenki Radiowej w 1965 roku. Wszechstronnie utalentowana, prawda?
2. Tove Jansson stworzyła najlepszy katalog mitycznych stworzeń – Paszczaki, Filifionki, Toffle, Hatifnaty, Buka i same Muminki! Teraz zamknij oczy i sprawdź, czy potrafisz powtórzyć wszystkie nazwy z podwójną prędkością.
3. Tove była ilustratorką i pisarką. Właściwie pracowała jako artystka, zanim jej kariera pisarska nabrała rozpędu. Od lat 30. do 50. była rysowniczką w szwedzkim czasopiśmie satyrycznym Garm i to właśnie tam po raz pierwszy pojawiły się Muminki, jako podpis karykaturalny obok jej imienia w rysunkach. Później, oczywiście, Muminki odrodziły się w serii pasków komiksowych dla London’s Evening News, rysowanych przez Tove z jej bratem Larsem. Które dziecko nie lubi rysunków?
4. To nie koniec. Zdolności artystyczne Tove obejmowały również malarstwo – przez całe życie była malarką i miała wiele wystaw indywidualnych swoich prac w latach 40. i 70. XX wieku. Ukończyła również kilka publicznych murali, w tym jeden dla helsińskiego szpitala dziecięcego Aurora i inne, przedstawiające sceny z bajek, dla różnych przedszkoli.
5. Wszyscy wiemy, że dzieci i dorośli kochają Muminki, ale nie zapominajmy, że Tove napisała także dwanaście innych książek, kilka z nich, szczególnie dla dorosłych – co oznacza, że dzieci, które kochają jej twórczość, mają jeszcze więcej książek do czytania, gdy dorosną. Nam szczególnie podoba się The Summer Book (1972), ale oczywiście polecamy przeczytać je wszystkie.
6. Myślisz, że Sławna Piątka miała wszystko? Cóż, podobnie jak George, Tove Jansson miała swoją własną wyspę! Ale w przeciwieństwie do Kirrin Island, nie była ona ani trochę fikcyjna. Klovharu, część archipelagu Pellinki, leży u fińskiego wybrzeża Porvoo w skalistej zatoce; i kamienista i odizolowana, jakkolwiek mogła być, szczyciła się własną laguną.
7. Jej partnerką życiową była Tuulikki Pietilä, znana jako Tooti, urodzona w Ameryce fińska artystka graficzna, właścicielka galerii i wykładowczyni, która rzekomo była inspiracją dla postaci Muminka, Too-ticky. Mówi się również, że para należała do najbardziej widocznych par homoseksualnych w Finlandii, prowadząc wspólnie galerię i współpracując przy różnych projektach Muminków.
8. Ma park nazwany jej imieniem! W marcu 2014 r. Katajanokanpuisto, park w jej rodzinnym mieście, Helsinkach, został przemianowany na Tove Janssonin puisto (Park Tove Jansson) na cześć twórcy Muminków.
9. Jeśli parki nie są Twoją pasją, sprawdź to: Tove ma własne znaczki. W ramach serii znaczków pamiątkowych, na których znajdują się również starożytne fińskie zamki i narodowe instrumenty muzyczne, Itella Posti Oy wydała broszurę znaczków o tematyce Tove w styczniu 2014 r. – w roku setnej rocznicy jej urodzin. Projekty znaczków przedstawiają ukochane przez Tove wyspy Pellinki, a także specjalne logo stulecia.
10. Tove odrzuciła ofertę Walta Disneya. Zbuntowana do końca, zamiast sprzedawać swoje dzieła ogromnej korporacji, Tove i jej brat założyli własną firmę, Muminki, aby zapewnić dystrybucję i merchandising dla szybko rozwijającego się imperium Muminków. Niezależna kobieta z głową do biznesu i sztuki – Tove Jansson, chwała ci!